Tabletki antykoncepcyjne (dwuskładnikowe)

Tabletki antykoncepcyjne (dwuskładnikowe)

Tabletki antykoncepcyjne zawierające estrogen i progesteron w różnych dawkach w zależności od ich typu i rodzaju. Ze względu na zawartość dwóch rodzajów hormonów nazywa się je dwuskładnikowymi, w odróżnieniu od tabletek antykoncepcyjnych zawierających jedynie jeden hormon z grupy progesteronu nazywanych jednoskładnikowymi lub minipigułkami (minipills). Jest to najskuteczniejsza w chwili obecnej szeroko dostępna metoda antykoncepcyjna.

Zasada działania:

Podawanie jednocześnie estrogenów i progestagenów daje łączny efekt w postaci:

  • blokowania owulacji - w prawie 100% przypadków owulacja nie występuje
  • zagęszczanie śluzu szyjkowego - śluz szyjkowy staje się nieprzepuszczalny dla plemników
  •  zmiana budowy endometrium - błona śluzowa macicy nie jest w stanie przyjąć zapłodnionej komórki jajowej (w przypadku gdyby w jakiś sposób doszło do zapłodnienia nie dojdzie do implantacji, czyli zagnieżdżenia się zarodka w macicy)
  • zwolnienie transportu jajowodowego - wydłuża się czas do spotkania komórki jajowej i plemników, a jak wiadomo czas życia komórki jajowej jest dość krótki, im później się spotkają tym mniejsza szansa na zapłodnienie.

Podział:

Tabletki hormonalne dwuskładnikowe można podzielić na kilka grup ze względu na zawartość hormonów w poszczególnych tabletkach tego samego opakowania.

Zmiana zawartości hormonów w poszczególnych tabletkach tego samego opakowania miała być bardziej naturalna, ponieważ miała naśladować naturalne wahania hormonów w czasie cyklu. Okazało się jednak, że wahania poziomów hormonów są źle tolerowane sporą grupę kobiet, a obecność kilku rodzajów tabletek w opakowaniu powoduje komplikacje w zrozumieniu przez pacjentki sposobu właściwego ich stosowania, a co za tym idzie częste błędy w przyjmowaniu i związany z tym wzrost wskaźnika Pearla.
Tabletki jednofazowe (monofazowe)
wszystkie tabletki w opakowaniu zawierają taką samą ilość hormonów, taka jest większość dostępnych na rynku preparatów (między innymi Yasmin, Jeanie, Cilest, Harmonet, Logest, Minulet)
Tabletki dwufazowe
w opakowaniu są dwa rodzaje tabletek z różną zawartością hormonów. Pierwsze tabletki zawierają same estrogeny, lub z niewielką ilością progestagenów, a drugie tabletki estrogeny i progestageny. Pacjentka przyjmuje kolejno tabletki serii pierwszej, a następnie po ich zakończeniu tabletki serii drugiej po których następuje 7 dni przerwy (dostępny w Polsce z tej grupy Anteovin)
Tabletki trójfazowe
w opakowaniu znajdują się trzy rodzaje tabletek z różną zawartością hormonów. Środkowa seria zawiera najczęściej zwiększoną dawkę estrogenów, a kolejne serie zawierają coraz większe dawki progestagenów.

Zalety:

  • bardzo wysoka skuteczność antykoncepcyjna - wskaźnik Pearla 0,01-0,02
  • metoda wygodna w użyciu - brak związku z aktywnością seksualną
  • wysoka odwracalność efektu antykoncepcyjnego - już od następnego cyklu
  • zmniejszenie krwawień miesiączkowych oraz dolegliwości związanych z zespołem napięcia przedmiesiączkowego
  • zmniejszenie ryzyka wystąpienia ciąży pozamacicznej i torbieli jajnika
  • zmniejszenie ryzyka wystąpienia raka jajnika, raka endometrium (błony śluzowej macicy), oraz nowotworów łagodnych piersi
  • zmniejszenie częstości występowaniu zapaleń miednicy mniejszej (PID)
  • wzrost regularności cykli

Wady:

  • możliwość wystąpienia skutków ubocznych i związanych z nimi działań niepożądanych
  • możliwość obniżenia skuteczności podczas przyjmowania niektórych leków
  • nie chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową
  • konieczność regularnego przyjmowania może być dla niektórych kłopotliwa

Przeciwwskazania

  • ciąża
  • nadciśnienie tętnicze
  • choroba zatorowo-zakrzepowa u pacjentki i w rodzinie
  • choroba niedokrwienna serca
  • choroby układu krążenia u pacjentki i w rodzinie
  • zaburzenia krzepliwości
  • choroby wątroby - wzw, marskość, stłuszczenie
  • zaawansowana lub długotrwała cukrzyca
  • bóle migrenowe powodujące ogniskowe objawy neurologiczne
  • krwawienia z dróg rodnych z nie znanych przyczyn
  • długotrwałe unieruchomienie
  • planowane zabiegi chirurgiczne
  • palenie papierosów - szczególnie u pacjentek po 35 roku życia